Erkekler kadınlar üzerine hâkim dururlar, çünkü bir kere Allah birini diğerinden üstün yaratmış ve bir de erkekler malla...

Erkekler kadınlar üzerine hâkim dururlar, çünkü bir kere Allah birini diğerinden üstün yaratmış ve bir de erkekler mallarından harcamaktadırlar. Bunun için iyi kadınlar itaatkardır.

İlgili Ayetler

"Anne, baba ve akrabaların bıraktıkları her şey için bir mirasçı tayin ettik. Yemin akdiyle mirasçı kıldıklarınızın paylarını da verin. Şüphesiz Allah, her şeye şahittir.". (4/33)

"Erkekler, kadın üzerine idareci ve hâkimdirler. Çünkü Allah birini (cihad, imamet, miras gibi işlerde) diğerinden üstün yaratmıştır. Bir de erkekler mallarından (aile fertlerine) harcamaktadırlar. İyi kadınlar, itaatkâr olanlar ve Allah'ın korunmasını emrettiği şeyleri kocalarının bulunmadığı zamanlarda da koruyanlardır. Fenalık ve geçimsizliklerinden korktuğunuz kadınlara gelince: Önce kendilerine öğüt verin, yataklarından ayrılın. Bunlar da fayda vermezse dövün. Eğer size itaat ederlerse kendilerini incitmeye başka bir bahane aramayın. Çünkü Allah çok yücedir, çok büyüktür." (4/34)

Editörün Notları

İnanmayanlar çoğunlukla ayetlerin ihtiva ettiği bilgiyi eksik verme, İslâm'ın bağlamından koparma yoluna giderek anlamı farklı yerlere çekmeye çalışırlar. İslâm'da kadının ikinci sınıf bir varlık, insan olmayan bir varlık gibi gösterildiğini iddia etmek için de sık sık başvurdukları yöntem budur. Bu paylaşımda da aynı etkiyi görüyoruz; sadece "erkek kadından üstün yaratılmış" bilgisi verilerek ve bununla kastedilen şey söylenmeyerek anlam saptırmasına gidilmektedir. Bu ayette geçen "üstünlük" ifadesinden anlaşılan iki şey vardır:


  1. Erkeklerin mirastan pay sahibi olma konusunda kadına göre 2 kat fazla hakkı olmasıdır. Önceki ayet bu yorumu desteklemektedir.
  2. Erkeğin, kadını koruyup kollayıcı, ihtiyaçlarını giderici olarak görevlendirildiği için evin (ve dolayısıyla kadının) yöneticisi olmasıdır.


Fahreddin Razi, Nisa Suresi 34. Ayet'ini aşağıdaki gibi açıklamıştır:


"Erkeğin Mirastaki Üstünlüğü, Kadının İnfak ve Mehir Üstünlüğü İle Dengelenmiştir. Bil ki Allahü teâlâ, 'Allah'ın, kiminizi kiminizden üstün kılmaya vesile yaptığı şeyleri temenni etmeyin' (Nisa, 32) buyurup, biz de bu âyetin sebeb-i nüzulünün, kadınların, Hak teâlâ'nın erkekleri kendilerine miras hususunda üstün kılması konusunda ileri-geri konuşmaları olduğundan bahsedince, bundan dolayı Allahü teâlâ bu âyette, her ne kadar birbirlerinden istifade hususunda kadın-erkek müsâvî olsalar da, erkekler kadınlara hakim oldukları için, erkekleri mirasta kadınlara üstün kıldığını, bundan dolayı erkeklere, kadınların mihirlerini vermelerini ve onların geçimlerini temin etmelerini emrettiğini bu âyette zikretmiştir. Böylece iki taraftan birinde olan üstünlük, diğer tarafın üstünlüğü ile denk olmuş olur."


İmam Taberi, Nisa Suresi 34. Ayet'i'nin tefsirinde; üstünlükten kastet ile ilgili aşağıdaki bilgi verilmiştir:


"Âyet-i kerime’de 'Erkekler kadınlar üzerine hakimdirler.' buyurulmaktadır. Bu ifadeden maksat, erkeklerin, kadınları terbiyede, onları, Allah'ın üzerlerine farz kıldığı haklarını yerine getirmelerinde sevk ve idare etmeleridir. Bu hususta Abdullah b. Abbas'ın şunları söylediği rivayet edilmektedir: 'Erkekler kadınların üzerine hakimdirler, âmirdirler. Kadınlar, Allah'ın itaat etmelerini emrettiği hususlarda erkeklere itaat etmek durumundadırlar. Bu da kadının, erkeğin ailesine iyi davranması ve onun malını muhafaza etmesidir. Erkeğin kadından üstünlüğü ise kadını bakma yükümlülüğünde olması ve geçimi sağlamak için çalışmasıdır.'"


Erkeğin kadına üstünlüğü konusunda İslâm'a yapılan eleştirilerin temeli "kadın-erkek eşit olmalı, evlilikte ikisinin de eşit söz hakkı olmalı." tezine dayanmaktadır. Oysa en küçüğünden en büyüğüne kadar hiçbir insan topluluğunda iki başkan (iflas etmiş komünizm felsefesini saymıyoruz) olmaz. Bir yönetici seçilir ve topluluğun iyiliği, bölünüp parçalanmaması için o yöneticinin kuralları uygulanır.


Kadınların dövülmesi ile ilgili hüküm buranın konusu olmadığından başka bir paylaşıma bırakıyoruz.

20 Ekim 2025